YUGO STORIES
-Πως διπλασιαζεις την τιμη ενος YUGO;
-Φουλάρεις το ρεζερβουάρ.
-Γιατι το Yugo εχει θερμαινομενο πισω τζαμι;
-Για να μη κρυωνουν τα χερια σου οταν σπρωχνεις.
-Πώς μπορείς να εξαφανίσεις ένα YUGO;
-Το ψεκάζεις με αντισκωριακό.
-Γιατί τα YUGO έχουν τέσσερα πεντάλ;
-Με το τέταρτο ανοίγει ο αερόσακος.
-Γιατί το βιβλιαράκι που έχουν τα YUGO έχει τόσες πολλές σελίδες;
-Γιατί περιέχει τα δρομολόγια των λεωφορείων και των τρένων.
-Ποιό είναι ο όνειρο όλων των κατόχων YUGO;
-Να τους σταματήσουν για υπερβολική ταχύτητα.
-Σε τι διαφερει το απλο YUGO από το YUGO GT;
-Το GT εχει αναπτηρα.
-Σε τι διαφερει το YUGO GTI απο τοGT;
-Στο GTI ο αναπτηρασς λειτουργει.
Πάει ο κάτοχος ενός Zastava YUGO 45 στο συνεργείο και λέει στο μάστορα:
-Θέλω να βάλεις πάνω μηχανή 5.000 κυβικά, με 2 turbo ώστε να έχω τελική 350 Km/h. Θέλω ακόμα να το κάνεις 4x4, λάστιχα 355 με 19άρες ζάντες, ABS, δερμάτινο σαλόνι και αυτόματο πιλότο.
Πότε να περάσω να το πάρω;
-Πέρνα σε ένα τεταρτάκι, απαντάει ο μάστορας.
-Ρε φίλε, δεν κόβεις τις μ@λ@κίες;
-Εγώ τις άρχισα;
Μπαίνει ένας τύπος σε μια αντιπροσωπεία αυτοκινήτων και λέει στον πωλητή:
«Φιλε, θέλω δυο πατάκια για ένα YUGO».
Ο πωλητής το σκέφτεται λίγο και απαντάει:
«OK, είναι καλή ανταλλαγή».
-Γιατί δεν ξεκινάει ένα YUGO μόλις άναψε πράσινο;
Πάτησε τσιχλα...
Δευτέρα 21 Απριλίου 2008
Παρασκευή 11 Απριλίου 2008
oi amerikanoi kai ta upoxthonia sxedia tous
του Αντώνη Γρηγορόπουλου
Η ύπαρξη ισορροπημένου, επαρκούς και προηγμένου οπλοστασίου και η αξιοποίηση των παλαιότερων όπλων είναι το κλειδί στην έκβαση των αεροπορικών επιχειρήσεων.
Η Πολεμική Αεροπορία έχει μεγάλη παράδοση στην εγγύς αερομαχία και παρακολουθούσε πάντα προσεκτικά τις αντίστοιχες εξελίξεις, σε αντίθεση με τις εξελίξεις στην αερομαχία μέσων αποστάσεων, όπου για χρόνια ήταν επιφυλακτική.
Βλήματα μικρής εμβέλειας
Η Π.Α. έκανε μία σωστή κίνηση με το IRIS-T, στου οποίου την παραγωγή εμπλέκονται η ΕΑΒ, η ΕΑΣ και η ΙΝΤRACOM, αλλά απομένουν αρκετά σημεία να διευκρινιστούν, όπως π.χ. η δυνατότητα χρήσης του από Α-7, F-4E PI200, Mirage-2000, ο συνδυασμός του με διάφορα σκοπευτικά κράνους κ.ά. Γενικά, η ιστορία του σκοπευτικού κράνους έχει αφήσει αρκετές απορίες, καθώς δεν είναι γνωστό ποια από τα τελευταία μαχητικά της Π.Α. θα μπορούν να το ενσωματώσουν (Mirage-2000-5 Mk2, F-4PI-2000) και ποια από τα παλαιότερα πιθανολογείται να το ενσωματώσουν στο μέλλον (F-16 Block 30/50). Εδώ να τονίζουμε ότι η ενσωμάτωση αυτής της δυνατότητας πιθανότατα ευθύνεται για τη μαζική επικράτηση (5:1) των Ισραηλινών πιλότων απέναντι στο Αμερικανικό Ναυτικό. Η προμήθεια από την Τουρκία του αντίστοιχου βλήματος ΑΙΜ-9Χ συνοδεύεται από το αντίστοιχο κράνος με σκοπευτικό JHMCS, που προμηθεύεται για τα F-16 Block 52+ η Π.Α.. Πρόβλημα παρουσιάζεται με τις φήμες για ασυμβατότητα του συστήματος αυτού με τα εκσυγχρονισμένα Φάντομ, για τα οποία προορίζονται κατώτερων επιδόσεων και παλαιότερης τεχνολογίας κάσκες της ισραηλινής Elbit. Αυτό θυμίζει ύποπτες παλαιότερες μεθοδεύσεις πρόσκτησης υλικού. Αν οι φήμες περί ασυμβατότητας αληθεύουν, οι χειριστές του προγράμματος εκσυγχρονισμού έχουν να λογοδοτήσουν, διότι, καθώς εκείνη την εποχή έτρεχε και το πρόγραμμα του νέου μαχητικού και η Π.Α. είχε εκφράσει ενδιαφέρον για την -τότε υπό ανάπτυξη- κάσκα JHMCS, έπρεπε να έχει εξασφαλιστεί η δυνατότητα ολοκλήρωσής της. Ούτως ή άλλως, διάφοροι νεωτερισμοί αύξησαν τον κίνδυνο και το κόστος του προγράμματος, προσφέροντας πολύ λιγότερα πλεονεκτήματα σε σχέση με το συγκεκριμένο. Αν τα περί ασυμβατότητας δεν ισχύουν, κάποιοι επιορκούν για να αβαντάρουν το ισραηλινό προϊόν εις βάρος του αξιόμαχου των αεροσκαφών και της τυποποίησης των προμηθειών. Θυμίζεται ότι το JHMCS ενσωματώνει και ισραηλινή τεχνολογία και προβλέψεις για λειτουργία σε διάφορα μαχητικά, επομένως τα αμερικανικά ηλεκτρονικά και ο ισραηλινός υπολογιστής του F-4PI2000 δεν πρέπει να έχουν πρόβλημα.
Επίσης, υπέρ της Π.Α. πρέπει να ομολογηθεί τόσο η αναβάθμιση αρκετών 100άδων ΑΙΜ-9 παλαιών εκδόσεων, όσο και η τελική απόρριψη του ΑΙΜ-9Μ (με παρωχημένα αντιαντίμετρα υπερύθρου και μειωμένης απόδοσης κινητήρα) υπέρ της γερμανικής αναβάθμισης ΑΙΜ-9Li-1 (300 τεμάχια). Εκεί όμως αρχίζουν και μερικά ερωτηματικά. Οι Αμερικανοί ήθελαν παντί τρόπω να φορτώσουν στην Π.Α. το ΑΙΜ-9Μ και μάλιστα στις παλαιότερες δυνατές εκδόσεις. Όταν η Π.Α., το καλοκαίρι του 1998, επέλεξε τη γερμανική λύση (κάτι πολύ λογικό) όλοι θεώρησαν ότι το θέμα είχε λήξει, αλλά το Δεκέμβριο του ίδιου έτους παραγγέλθηκαν 165 ΑΙΜ-9Μ άγνωστης υποέκδοσης! Η σκοπιμότητα μίας τέτοιας αγοράς είναι τελείως νεφελώδης, όταν επελέγη το γερμανικό πρόγραμμα και υπάρχει η δυνατότητα αναβάθμισης εκατοντάδων υπαρχόντων βλημάτων σε αντίστοιχο επίπεδο. Η Π.Α. λέγεται ότι διατηρεί 2-3 χιλιάδες βλήματα ΑΙΜ-9 εκδόσεων Β/J/N/P εκ των οποίων η ΕΑΒ αναβάθμησε 1.000 σε επίπεδο ΑΙΜ-9Ρ4 και 400 σε ΑΙΜ-9JuLi/JuLi-1.
Τελικά, οι ποσότητες καθώς και οι ακριβείς εκδόσεις των αναβαθμισμένων ΑΙΜ-9 που διατίθενται δεν είναι γνωστές. Όμως, θεωρείται απίθανο η αμερικανική αναβάθμιση να είναι του επιπέδου ΑΙΜ-9Ρ5 που έχει και τις περισσότερες δυνατότητες (εφάμιλλες των ΑΙΜ-9Μ), διότι οι Αμερικανοί το απέσυραν από την αγορά, ώστε να μην ανταγωνιστεί το ΑΙΜ-9Χ που τότε αναπτυσσόταν και αργότερα θα ήθελαν να το εξαγάγουν. Επίσης, η έκταση της γερμανικής αναβάθμισης, επίσης, δεν έχει αποσαφηνισθεί και έχουν υπάρξει αρκετές φήμες ότι τελικά αντί για αναβάθμιση, τουλάχιστον όσον αφορούσε βλήματα AΙΜ-9LI/-1 προτιμήθηκε επιπλέον αγορά 300 βλημάτων από τη Γερμανία. Αυτό αφήνει μερικώς αναξιοποίητο το υπάρχον απόθεμα ΑΙΜ-9 (350 βλήματα ΑΙΜ-9L αναβαθμήστηκαν σε επίπεδο ΑΙΜ-9Li) και αυξάνει το συνολικό απόθεμα ενός βλήματος που θα περάσει σε δεύτερη γραμμή αμέσως μόλις εμφανιστεί μαζικά το IRIS-T (350 τεμάχια παραγγελία συν 300 προαίρεση για την Π.Α.). Καλώς ή κακώς, ούτε η εξέλιξη ενός θερμού επεισοδίου, ούτε η διάρκεια του είναι προβλέψιμες ποσότητες (ο Πόλεμος Ιράν - Ιράκ και ο Α' ΠΠ άρχισαν ως ταχείες και σύντομες συγκρούσεις) και σε καμία περίπτωση ένα ογκώδες οπλοστάσιο από επιμελώς εκσυγχρονισμένα βλήματα αερομαχίας δεν θα δυσαρεστούσε την Π.Α. (εκτός ίσως από κύκλους που απλώς θέλουν να τοποθετούνται συχνές και ακριβές παραγγελίες). ¶λλωστε, υπάρχουν αρκετές προοπτικές αξιοποίησης τέτοιων βλημάτων. Το ΑΗ-64Α έχει δοκιμαστεί και εκτελέσει βολές με βλήματα ΑΙΜ-9 περί το 1990, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε φθηνά επίγεια πυραυλικά συστήματα αεράμυνας, όπως το ARIS που είχε αναπτύξει το 1992 μια ελληνική εταιρεία, η ΕΠΤΑΕ.
Το σημείο που έχει όμως προκαλέσει απορίες είναι το Magic-2. Το όπλο -ορθώς- αποκτήθηκε για τα Mirage-2000 (304 κομμάτια), αλλά το πρόβλημα είναι το ότι τα πράγματα έμειναν εκεί. ¶οπλο, ύστερα από εμπλοκή, ελληνικό F-16 που λόγω ελλείψεως καυσίμου θα προσγειωθεί στη Σκύρο, δεν μπορεί και να επανεξοπλιστεί, έστω και για αυτοάμυνα (το ίδιο ισχύει για τα Mirage-2000 στη Λήμνο). Το περίεργο είναι ότι η τοποθέτηση ΑΙΜ-9L/P στο γαλλικό αεροσκάφος είναι μία άλφα διαδικασία απολύτως εφικτή (όπως έδειξε η τοποθέτηση ΑΙΜ-9J/P στα Mirage F1CG). Η τοποθέτηση του νέου γαλλικού βλήματος στο F-16 είναι πολύ απλούστερη, καθόσον το Βέλγιο πραγματοποίησε τον εξοπλισμό των F-16A που διέθετε με Magic-2. Επομένως εδώ ο επιχειρηματικός κίνδυνος είναι μηδενικός. Εξίσου μηδενικός ήταν ο επιχειρηματικός κίνδυνος για την τοποθέτηση του ίδιου βλήματος και στα Mirage F1, κάτι που θα είχε αυξήσει κατακόρυφα την επιβιωσιμότητα των παλαιών αλλά ικανών αεροσκαφών. Η πρόθεση αυτή υπήρχε στην Π.Α. από το 1988 αλλά είναι άγνωστη η κατάληξη του θέματος. Εξίσου άγνωστη είναι η κατάληξη της αναβάθμισης των Magic-2 στην έκδοση Mk2 με βελτιωμένο αισθητήρα και καλύτερη διακριτική ικανότητα όσον αφορούσε στα αντίμετρα. Το θέμα περί το 1992 θεωρείτο ως κεκλεισμένο, αλλά η κυβερνητική αλλαγή του 1993 και ο νέος τότε ΥΠ.ΕΘ.Α., Γ. Αρσένης, δεν εγγυώνται τίποτα το ευχάριστο για την τελική του εξέλιξη. Και σε αυτήν την περίπτωση η Π.Α. είναι εξαιρετικά απρόθυμη να εξηγήσει το τι μεσολάβησε και ποιες αποφάσεις ελήφθησαν και γιατί.
Τυπικός ολπισμός αέρος - αέρος του Rafale είναι ο MICA (εδώ φέρεται στο ακροπτερύγιο), αλλά θα πιστοποιηθεί και για Meteor, ενώ μπορεί να χρησιμοποιήσει και Magic-2. Από150 ΜΙCA κάθε έκδοσης (RF και IR) αποκτήθηκαν από την Π.Α.
Βλήματα μέσης εμβέλειας
Τα βλήματα αυτά αποτελούν το βασικό όπλο αεροπορικής υπεροχής των σύγχρονων αεροσκαφών. Δυστυχώς, μερικές επιλογές που γίνονται υποτίθεται χάρη της ομοιοτυπίας στον τομέα -στην πράξη ίσως για μειωμένο κόστος, αλλά πιθανότατα επειδή η αδράνεια διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων σε σχέση με το διαρκή προβληματισμό) είναι πιθανή η υστέρηση των δυνατοτήτων της Π.Α. σε σχέση με την ποιοτική υπεροχή που υποτίθεται ότι πρέπει αυτή να απολαμβάνει για να αντιμετωπίσει τον αντίπαλο. Επίσης, κάποιες άλλες αποφάσεις, απλώς αναιρούν εκ των πραγμάτων οποιαδήποτε προσπάθεια δικαιολογίας της ολιγωρίας με το επιχείρημα της ομοιοτυπίας. Με δύο λόγια, η ομοιοτυπία ούτε εδώ απασχόλησε κανέναν, και στο όνομά της υποβαθμίζεται και η μαχητική ικανότητα της Π.Α.
Αρχίζοντας από τα βλήματα ΑΙΜ-7, όλο αντιλαμβάνονται ότι είναι ένα παλιό και σχετικά αναξιόπιστο όπλο. Κατόπιν τούτου, η απόφαση της Π.Α. να μην περιλάβει προβλέψεις χρήσης αυτού ούτε επί των F-16 (όπου είναι πιστοποιημένο) ούτε από τα εκσυγχρονισμένα F-4E PI-2000 (σε αντίθεση με το αντίστοιχο τουρκικό πρόγραμμα) αλλά μόνο στα -υπό απόσυρση πλέον- F-4E SRA, φαίνεται δικαιολογημένη. Και όμως, καθώς σε έναν πόλεμο όλοι οι στόχοι αέρος δεν είναι υποχρεωτικά μεγάλων επιδόσεων, αλλά και ταπεινότεροι, όπως μεταγωγικά (που έκαστο αξίζει σε δολάρια όσο δύο F-16 τουλάχιστον, ενώ έχει και πολυμελές πλήρωμα) είναι άδικο να μην υφίσταται ένα όπλο μικρής αξίας και υπερεπαρκών επιδόσεων γι’ αυτό το ρόλο, το οποίο δεν κοστίζει... τίποτα, αφού είναι ήδη σε υπηρεσία. Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούνται σύγχρονα βλήματα για άλλους, περισσότερο απαιτητικούς στόχους.
Μιλώντας για σύγχρονα βλήματα κανείς, αυτόματα σκέφτεται τον ΑΙΜ-120. Η Π.Α. άργησε πολύ να δεχθεί την ανάγκη ύπαρξης νέων όπλων μέσου βεληνεκούς, πέραν αυτών της εγγύς αερομαχίας, και τα πρώτα 40 F-16 Block 30 δεν έγινε αρχικά καμία προσπάθεια να εξοπλιστούν με ένα βλήμα μέσου βεληνεκούς (το οποίο, με τη νοοτροπία της τότε κυβέρνησης θα μπορούσε, λόγω εμβέλειας, να θεωρηθεί και επιθετικό!).
Με μεγάλη καθυστέρηση το βλήμα εισήχθη στην Π.Α. (240 ΑΙΜ-120Β) αρχικά για να εξοπλίσει τη δεύτερη παρτίδα αεροσκαφών (Block 50), ενώ είναι γνωστό ότι το χρησιμοποιούν τόσο τα Typhoon, που είναι εξαρχής πιστοποιημένα στο όπλο (αν φυσικά επιλεγούν), όσο και τα εκσυγχρονισμένα F-4E ΡΙ2000. Η τερματική κίνηση σε αυτήν την περίπτωση είναι η πιστοποίησή τους και στα F-16 Block 30, που υποτίθεται ότι εκ κατασκευής μπορούσαν να φέρουν το βλήμα, άσχετα αν εκείνη την εποχή δεν ήταν ακόμη έτοιμο (και δεν ενδιέφερε την Π.Α.). Η αλήθεια είναι ότι έχει ανακοινωθεί στο παρελθόν η πρόθεση της Π.Α. για τις κατάλληλες μετατροπές, όμως -και αυτό- το θέμα παραμένει αδιευκρίνιστο, παρά το ότι πρόκειται για σχετικά απλή κίνηση που αξιοποιεί πλήρως το υπάρχον οπλοστάσιο, αλλά και ένα αεροσκάφος που θα έχει για βασική του αποστολή την αναχαίτιση. Η εκδήλωση ενδιαφέροντος της Π.Α. το 2000 για 560 ακόμη βλήματα ΑΙΜ-120 φτάνει το ολικό νούμερο στα 700, σαφώς μία υπερβολή όταν κάποιος μιλά για ένα τόσο ακριβό βλήμα, που, εκτός των άλλων, ταχύτατα πρόκειται να αντικατασταθεί από νέα βλήματα ή έστω από προηγμένα μοντέλα του ιδίου. Πράγματι, μετά την τεράστια καθυστέρηση σε εποχή που οι παραγγελίες του ΑΙΜ-120 ήταν σημαντικές και μονόδρομος, με αποτέλεσμα απώλεια της αεροπορικής υπεροχής, η Π.Α. παραδόξως παραγγέλνει μαζικά το βλήμα σε εποχή που εμφανίζονται δυναμικά εναλλακτικές λύσεις στη διεθνή αγορά. Ακόμη περισσότερο περίεργο γίνεται το ότι χρησιμοποιείται το επιχείρημα του πρώτου φόρτου για να δικαιολογηθεί ο αριθμός αυτός. Το επιχείρημα αυτό υπαγορεύει επαρκή βλήματα για πλήρη φόρτωση άπαξ όλων των αεροσκαφών που είναι συμβατά με αυτά, τα οποία υπολογίζονται σε 170 περίπου (χωρίς τα Typhoon).
Το περίεργο είναι όχι μόνο ότι δεν θεωρείται πολύ πιθανό όλα τα πιστοποιημένα αεροσκάφη να εξορμήσουν διά μιας με πλήρες φορτίο ΑΙΜ-120 , αλλά επίσης η μαζική ελληνική παραγγελία δόθηκε δύο μέρες προτού ανακοινωθεί η -πρόθεση των ΗΠΑ να επιτρέψουν την εξαγωγή του ΑΙΜ-120C5 με βελτιωμένη κεφαλή (πιθανώς διευθυνόμενης εκτόνωσης) και μακρύτερο πυραυλοκινητήρα κατά 5' χωρίς μεγαλύτερο ολικό μήκος βλήματος. Αυτό επιτυγχάνεται με τη μείωση του τμήματος ενεργοποίησης πτερυγίων, χάρη στα μικρότερα πτερύγια της έκδοσης ΑΙΜ-120C, που αρχικά μεν είχε αναπτυχθεί για εσωτερική μεταφορά σε προηγμένα μαχητικά, αλλά έχει μία σειρά πλεονεκτημάτων, όπως η μικρότερη οπισθέλκουσα και η προαναφερθείσα απελευθέρωση χώρου. Η ελληνική παραγγελία αφορούσε έκδοση -Β ή C4 στην καλύτερη περίπτωση και είχε τα γνωστά αντισταθμιστικά (μηδενικά), αλλά τελικά τοπράγμα εξορθολογίστηκε με την απόκτηση 150 AIM-120C5 σε δύο παρτίδες.
Μιλώντας για απαιτητικούς στόχους, σε αυτούς πρέπει να περιληφθούν πολλαπλασιαστές ισχύος, όπως ιπτάμενα τάνκερ και ΑΣΕΠΕ, που αν και αργοί και δυσκίνητοι στόχοι, έχουν πάντα ισχυρή συνοδεία. Το βλήμα Super 530D (αποκτήθηκαν 82), με την τεράστια ταχύτητα και την εξαιρετική κινηματική επίδοση είναι ένα εξαιρετικό όπλο, καθώς οι δυνατότητες παρεμβολών πάντα είναι μικρότερες σε ημιενεργά βλήματα σε σχέση με τα ενεργού καθοδήγησης (λόγω της ισχύος εκπομπής του ραντάρ ενός αεροσκάφους σε σχέση με αυτό ενός βλήματος). Ποιος ο λόγος να μην είναι πιστοποιημένα σε αυτό και τα νέα Mirtage-2000-5 Mk2 για αυτές ακριβώς τις αποστολές;
Φτάνουμε στα βλήματα MICA. Πρόκειται για αξιόλογο όπλο, του οποίου η απόκτηση (300 μονάδες) όμως υπήρξε μείζον πλήγμα για την τυποποίηση. Παρ' όλα αυτά, είναι απορίας άξιο γιατί, αφού είναι άγνωστο στους Τούρκους, δεν εφοδιάζονται με αυτό και τα μοντέλα του F-16 που μπορούν να το χρησιμοποιήσουν.
Λέγεται ότι τα F-16A Block 20 της Ταϊβάν, που έχουν ηλεκτρονικά περίπου του επιπέδου του F-16C Block 50, χρησιμοποιούν αυτό το βλήμα, καθόσον μέχρι πρόσφατα οι Αμερικανοί δεν αποδέσμευαν τα ΑΙΜ-120 και το αεροσκάφος περιοριζόταν στα ΑΙΜ-9 και τα ΑΙΜ-7, για τα οποία είναι πιστοποιημένο. Το γαλλικό βλήμα χρησιμοποιείται από τα Mirage-2000-5 της χώρας και, κατά τα φαινόμενα, σε μια εξαιρετική κίνηση πλήρους αξιοποίησης των υπαρχόντων μέσων και επαύξησης των δυνατοτήτων τους, οι Ταϊβανέζοι το πιστοποίησαν και στα F-16. Η κίνηση ίσως να είναι το πραγματικό αίτιο για τη μετέπειτα αμερικανική απόφαση να αποδεσμευτεί ο ΑΙΜ-120 για τη χώρα αυτή, αφού ουσιαστικά η απαγόρευσή του έχει παρακαμφθεί και το μοναδικό αποτέλεσμα είναι απώλεια εσόδων για αμερικανικές εταιρείες. Επιπλέον, απώλεια εσόδων προβλέπεται φυσικά αν η πατέντα κυκλοφορήσει, με το πρόσθετο μειονέκτημα της αχρήστευσης ενός αμερικανικού εργαλείου εκβιασμού, που έχουμε δει σε δράση σε Αίγυπτο, ΗΑΕ και Σ. Αραβία.
Το σημαντικότερο όμως θέμα είναι το επόμενο μαχητικό. Ένα αεροσκάφος που θα προσδώσει, για 5-10 χρόνια, αναμφισβήτητη ποιοτική υπεροχή στην ελληνική Π.Α., εξαρτάται σαφώς, όπως κάθε μαχητικό από τα όπλα του.
Το μεν Typhoon είναι πιστοποιημένο εξαρχής στο ΑΙΜ-120, αλλά το ίδιο όπλο, με την ίδια ακριβώς εμβέλεια φέρουν και τα υπεράριθμα F-16 του αντιπάλου. Επομένως, δεν υφίσταται καμία δυνατότητα υπεροχής με το συγκεκριμένο βλήμα, τουλάχιστον όχι στην πρόκληση μεγάλου ρυθμού απωλειών στον αντίπαλο (αντίθετα, ακόμη και έτσι υπάρχει περιθώριο υπεροχής στην μείωση του ρυθμού φίλιων απωλειών λόγω των ανώτερων ηλεκτρονικών του). Σε εγγύς αερομαχία, το αεροσκάφος έχει μερικά σημεία υπεροχής έναντι του F-16 (ιδίως σε μεγάλα ύψη), αλλά και μερικά σημεία υστέρησης (ιδίως σε μικρά ύψη), όπως το μεγάλο μέγεθος -που συνεπάγεται μεγάλο στόχο- και ο σχεδιασμός του για αερομαχίες μακρόθεν. Επομένως, και αν ακόμη εισαχθεί σκοπευτικό επί κράνους συζευγμένο με το βλήμα IRIS-T, το πλεονέκτημα θα εξισορροπείται από το ΑΙΜ-9Χ με αντίστοιχο σκοπευτικό από τα τουρκικά αεροσκάφη, που θα υπερέχουν αριθμητικά.
Πρόγραμμα Meteor
Η μοναδική λύση για το θέμα είναι η άμεση συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα Meteor. Πρόκειται για ένα προηγμένο βλήμα με πολύ αυξημένες κινηματικές επιδόσεις, χάρη σε αυλωθούμενο σύστημα πρόωσης.
Οι ¶γγλοι πρώτοι αντελήφθησαν ότι τα υπάρχοντα και σχεδιαζόμενα βλήματα μέσης εμβέλειας της δεκαετίας του ‘90 δεν αξιοποιούσαν πλήρως τις δυνατότητες των ηλεκτρονικών των αεροσκαφών, ιδίως λόγω μικρών κινηματικών επιδόσεων (και εξαιτίας της αμερικανικής προσέγγισης στο θέμα), και μαζί με τους Σουηδούς αρχικά και τους Γάλλους μετά άρχισαν μια προσπάθεια για νέο και ικανότερο βλήμα.
Τελικά, εξέδωσαν μόνοι τους μια προδιαγραφή, για την οποία ανταγωνίστηκαν δύο κοινοπραξίες: Στη μία μετείχαν όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές χώρες (πλην Ελλάδας, Βελγίου κ.τ.λ., αλλά με τη συμμετοχή και της Γαλλίας ακόμη), με το βλήμα Meteor, ενώ η άλλη ομάδα, στρεφόταν πέριξ της Raytheon που προσπαθούσε να προωθήσει προηγμένα μοντέλα του AMRAAM, καθυστερώντας όμως την είσοδο σε υπηρεσία του αυλωθούμενου όπλου, ώστε η αμερικανική κυριαρχία να επεκταθεί (οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν μυστικά από το 1991 αυλωθούμενο ΑΙΜ-120).
Το αμερικανικό σύμπλεγμα προσέφερε εξαιρετικούς όρους στη Βρετανία, όσον αφορά συμμετοχή και θέσεις εργασίας, ενώ ακούγονται πολλά πράγματα για αποδοχή και των υπολοίπων ευρωπαϊκών κρατών στη συνεργασία.
Από την άλλη μεριά, οι Γερμανοί, αν και μια εταιρεία συνεργάζεται με την αγγλοσαξονική αμιγώς ομάδα, δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για τέτοια περίπτωση και σαφώς δεν θα δεσμεύονταν από τη Βρετανική επιλογή - όπως μέχρι πρότινος διατείνοντο, χάριν ενιαίας αγοράς βλήματος μεγάλου βεληνεκούς- παρά μόνον αν οι Βρετανοί επέλεγαν το Meteor. Το ίδιο ισχύει και για τους Γάλλους, που θεωρούν το όπλο τον άριστο διάδοχο –ή συμπλήρωμα-του MICA, ο οποίος δεν θεωρείται ότι έχει περιθώρια περαιτέρω εξέλιξης. Κατόπιν τούτου το πρόγραμμα ήταν εξασφαλισμένο και μετά την επιλογή του από τους Βρετανούς, η Ελλάδα θα έπρεπε να μετάσχει, καθώς θα αποδώσει όχι μόνο τεχνολογικά και οικονομικά οφέλη (η συνδυασμένη γαλλογερμανοϊταλοϊσπανοσουηδική αγορά είναι τεράστια) αλλά και το όπλο που θα αξιοποιήσει την τεράστια επένδυση που γίνεται στο νέο μαχητικό και την τεχνολογική πρωτοπορία που δίνει η χρήση του στο Αιγαίο. Επιπλέον, αφού και οι Γάλλοι θεωρούν το όπλο ως αντικαταστάτη του MICA, θα το τοποθετήσουν στο Rafale και πιθανόν στο Mirage-2000-5 (ενώ ίσως να χρησιμοποιηθεί και από F-16 σύμφωνα με τα ανωτέρω). Με τον τρόπο αυτό ούτε η τυποποίηση θα υποφέρει, όπως γίνεται σήμερα, ούτε θα υποβαθμίζεται το πολεμικό δυναμικό πανάκριβων αεροσκαφών και της Π.Α. κατ ' επέκτασιν.
Φυσικά, για λιγότερο απαιτητικούς στόχους, όπως αναβαθμισμένα τουρκικά F-4, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τότε από τα μεν Rafale, Mirage-2000-5 (και από κάποια F-16;) οι MICA από τα δε F-4E PI-2000, F-16 αλλά και Typhoon (αν επιλεγούν) οι AMRAAM.
Η ύπαρξη ισορροπημένου, επαρκούς και προηγμένου οπλοστασίου και η αξιοποίηση των παλαιότερων όπλων είναι το κλειδί στην έκβαση των αεροπορικών επιχειρήσεων.
Η Πολεμική Αεροπορία έχει μεγάλη παράδοση στην εγγύς αερομαχία και παρακολουθούσε πάντα προσεκτικά τις αντίστοιχες εξελίξεις, σε αντίθεση με τις εξελίξεις στην αερομαχία μέσων αποστάσεων, όπου για χρόνια ήταν επιφυλακτική.
Βλήματα μικρής εμβέλειας
Η Π.Α. έκανε μία σωστή κίνηση με το IRIS-T, στου οποίου την παραγωγή εμπλέκονται η ΕΑΒ, η ΕΑΣ και η ΙΝΤRACOM, αλλά απομένουν αρκετά σημεία να διευκρινιστούν, όπως π.χ. η δυνατότητα χρήσης του από Α-7, F-4E PI200, Mirage-2000, ο συνδυασμός του με διάφορα σκοπευτικά κράνους κ.ά. Γενικά, η ιστορία του σκοπευτικού κράνους έχει αφήσει αρκετές απορίες, καθώς δεν είναι γνωστό ποια από τα τελευταία μαχητικά της Π.Α. θα μπορούν να το ενσωματώσουν (Mirage-2000-5 Mk2, F-4PI-2000) και ποια από τα παλαιότερα πιθανολογείται να το ενσωματώσουν στο μέλλον (F-16 Block 30/50). Εδώ να τονίζουμε ότι η ενσωμάτωση αυτής της δυνατότητας πιθανότατα ευθύνεται για τη μαζική επικράτηση (5:1) των Ισραηλινών πιλότων απέναντι στο Αμερικανικό Ναυτικό. Η προμήθεια από την Τουρκία του αντίστοιχου βλήματος ΑΙΜ-9Χ συνοδεύεται από το αντίστοιχο κράνος με σκοπευτικό JHMCS, που προμηθεύεται για τα F-16 Block 52+ η Π.Α.. Πρόβλημα παρουσιάζεται με τις φήμες για ασυμβατότητα του συστήματος αυτού με τα εκσυγχρονισμένα Φάντομ, για τα οποία προορίζονται κατώτερων επιδόσεων και παλαιότερης τεχνολογίας κάσκες της ισραηλινής Elbit. Αυτό θυμίζει ύποπτες παλαιότερες μεθοδεύσεις πρόσκτησης υλικού. Αν οι φήμες περί ασυμβατότητας αληθεύουν, οι χειριστές του προγράμματος εκσυγχρονισμού έχουν να λογοδοτήσουν, διότι, καθώς εκείνη την εποχή έτρεχε και το πρόγραμμα του νέου μαχητικού και η Π.Α. είχε εκφράσει ενδιαφέρον για την -τότε υπό ανάπτυξη- κάσκα JHMCS, έπρεπε να έχει εξασφαλιστεί η δυνατότητα ολοκλήρωσής της. Ούτως ή άλλως, διάφοροι νεωτερισμοί αύξησαν τον κίνδυνο και το κόστος του προγράμματος, προσφέροντας πολύ λιγότερα πλεονεκτήματα σε σχέση με το συγκεκριμένο. Αν τα περί ασυμβατότητας δεν ισχύουν, κάποιοι επιορκούν για να αβαντάρουν το ισραηλινό προϊόν εις βάρος του αξιόμαχου των αεροσκαφών και της τυποποίησης των προμηθειών. Θυμίζεται ότι το JHMCS ενσωματώνει και ισραηλινή τεχνολογία και προβλέψεις για λειτουργία σε διάφορα μαχητικά, επομένως τα αμερικανικά ηλεκτρονικά και ο ισραηλινός υπολογιστής του F-4PI2000 δεν πρέπει να έχουν πρόβλημα.
Επίσης, υπέρ της Π.Α. πρέπει να ομολογηθεί τόσο η αναβάθμιση αρκετών 100άδων ΑΙΜ-9 παλαιών εκδόσεων, όσο και η τελική απόρριψη του ΑΙΜ-9Μ (με παρωχημένα αντιαντίμετρα υπερύθρου και μειωμένης απόδοσης κινητήρα) υπέρ της γερμανικής αναβάθμισης ΑΙΜ-9Li-1 (300 τεμάχια). Εκεί όμως αρχίζουν και μερικά ερωτηματικά. Οι Αμερικανοί ήθελαν παντί τρόπω να φορτώσουν στην Π.Α. το ΑΙΜ-9Μ και μάλιστα στις παλαιότερες δυνατές εκδόσεις. Όταν η Π.Α., το καλοκαίρι του 1998, επέλεξε τη γερμανική λύση (κάτι πολύ λογικό) όλοι θεώρησαν ότι το θέμα είχε λήξει, αλλά το Δεκέμβριο του ίδιου έτους παραγγέλθηκαν 165 ΑΙΜ-9Μ άγνωστης υποέκδοσης! Η σκοπιμότητα μίας τέτοιας αγοράς είναι τελείως νεφελώδης, όταν επελέγη το γερμανικό πρόγραμμα και υπάρχει η δυνατότητα αναβάθμισης εκατοντάδων υπαρχόντων βλημάτων σε αντίστοιχο επίπεδο. Η Π.Α. λέγεται ότι διατηρεί 2-3 χιλιάδες βλήματα ΑΙΜ-9 εκδόσεων Β/J/N/P εκ των οποίων η ΕΑΒ αναβάθμησε 1.000 σε επίπεδο ΑΙΜ-9Ρ4 και 400 σε ΑΙΜ-9JuLi/JuLi-1.
Τελικά, οι ποσότητες καθώς και οι ακριβείς εκδόσεις των αναβαθμισμένων ΑΙΜ-9 που διατίθενται δεν είναι γνωστές. Όμως, θεωρείται απίθανο η αμερικανική αναβάθμιση να είναι του επιπέδου ΑΙΜ-9Ρ5 που έχει και τις περισσότερες δυνατότητες (εφάμιλλες των ΑΙΜ-9Μ), διότι οι Αμερικανοί το απέσυραν από την αγορά, ώστε να μην ανταγωνιστεί το ΑΙΜ-9Χ που τότε αναπτυσσόταν και αργότερα θα ήθελαν να το εξαγάγουν. Επίσης, η έκταση της γερμανικής αναβάθμισης, επίσης, δεν έχει αποσαφηνισθεί και έχουν υπάρξει αρκετές φήμες ότι τελικά αντί για αναβάθμιση, τουλάχιστον όσον αφορούσε βλήματα AΙΜ-9LI/-1 προτιμήθηκε επιπλέον αγορά 300 βλημάτων από τη Γερμανία. Αυτό αφήνει μερικώς αναξιοποίητο το υπάρχον απόθεμα ΑΙΜ-9 (350 βλήματα ΑΙΜ-9L αναβαθμήστηκαν σε επίπεδο ΑΙΜ-9Li) και αυξάνει το συνολικό απόθεμα ενός βλήματος που θα περάσει σε δεύτερη γραμμή αμέσως μόλις εμφανιστεί μαζικά το IRIS-T (350 τεμάχια παραγγελία συν 300 προαίρεση για την Π.Α.). Καλώς ή κακώς, ούτε η εξέλιξη ενός θερμού επεισοδίου, ούτε η διάρκεια του είναι προβλέψιμες ποσότητες (ο Πόλεμος Ιράν - Ιράκ και ο Α' ΠΠ άρχισαν ως ταχείες και σύντομες συγκρούσεις) και σε καμία περίπτωση ένα ογκώδες οπλοστάσιο από επιμελώς εκσυγχρονισμένα βλήματα αερομαχίας δεν θα δυσαρεστούσε την Π.Α. (εκτός ίσως από κύκλους που απλώς θέλουν να τοποθετούνται συχνές και ακριβές παραγγελίες). ¶λλωστε, υπάρχουν αρκετές προοπτικές αξιοποίησης τέτοιων βλημάτων. Το ΑΗ-64Α έχει δοκιμαστεί και εκτελέσει βολές με βλήματα ΑΙΜ-9 περί το 1990, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε φθηνά επίγεια πυραυλικά συστήματα αεράμυνας, όπως το ARIS που είχε αναπτύξει το 1992 μια ελληνική εταιρεία, η ΕΠΤΑΕ.
Το σημείο που έχει όμως προκαλέσει απορίες είναι το Magic-2. Το όπλο -ορθώς- αποκτήθηκε για τα Mirage-2000 (304 κομμάτια), αλλά το πρόβλημα είναι το ότι τα πράγματα έμειναν εκεί. ¶οπλο, ύστερα από εμπλοκή, ελληνικό F-16 που λόγω ελλείψεως καυσίμου θα προσγειωθεί στη Σκύρο, δεν μπορεί και να επανεξοπλιστεί, έστω και για αυτοάμυνα (το ίδιο ισχύει για τα Mirage-2000 στη Λήμνο). Το περίεργο είναι ότι η τοποθέτηση ΑΙΜ-9L/P στο γαλλικό αεροσκάφος είναι μία άλφα διαδικασία απολύτως εφικτή (όπως έδειξε η τοποθέτηση ΑΙΜ-9J/P στα Mirage F1CG). Η τοποθέτηση του νέου γαλλικού βλήματος στο F-16 είναι πολύ απλούστερη, καθόσον το Βέλγιο πραγματοποίησε τον εξοπλισμό των F-16A που διέθετε με Magic-2. Επομένως εδώ ο επιχειρηματικός κίνδυνος είναι μηδενικός. Εξίσου μηδενικός ήταν ο επιχειρηματικός κίνδυνος για την τοποθέτηση του ίδιου βλήματος και στα Mirage F1, κάτι που θα είχε αυξήσει κατακόρυφα την επιβιωσιμότητα των παλαιών αλλά ικανών αεροσκαφών. Η πρόθεση αυτή υπήρχε στην Π.Α. από το 1988 αλλά είναι άγνωστη η κατάληξη του θέματος. Εξίσου άγνωστη είναι η κατάληξη της αναβάθμισης των Magic-2 στην έκδοση Mk2 με βελτιωμένο αισθητήρα και καλύτερη διακριτική ικανότητα όσον αφορούσε στα αντίμετρα. Το θέμα περί το 1992 θεωρείτο ως κεκλεισμένο, αλλά η κυβερνητική αλλαγή του 1993 και ο νέος τότε ΥΠ.ΕΘ.Α., Γ. Αρσένης, δεν εγγυώνται τίποτα το ευχάριστο για την τελική του εξέλιξη. Και σε αυτήν την περίπτωση η Π.Α. είναι εξαιρετικά απρόθυμη να εξηγήσει το τι μεσολάβησε και ποιες αποφάσεις ελήφθησαν και γιατί.
Τυπικός ολπισμός αέρος - αέρος του Rafale είναι ο MICA (εδώ φέρεται στο ακροπτερύγιο), αλλά θα πιστοποιηθεί και για Meteor, ενώ μπορεί να χρησιμοποιήσει και Magic-2. Από150 ΜΙCA κάθε έκδοσης (RF και IR) αποκτήθηκαν από την Π.Α.
Βλήματα μέσης εμβέλειας
Τα βλήματα αυτά αποτελούν το βασικό όπλο αεροπορικής υπεροχής των σύγχρονων αεροσκαφών. Δυστυχώς, μερικές επιλογές που γίνονται υποτίθεται χάρη της ομοιοτυπίας στον τομέα -στην πράξη ίσως για μειωμένο κόστος, αλλά πιθανότατα επειδή η αδράνεια διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων σε σχέση με το διαρκή προβληματισμό) είναι πιθανή η υστέρηση των δυνατοτήτων της Π.Α. σε σχέση με την ποιοτική υπεροχή που υποτίθεται ότι πρέπει αυτή να απολαμβάνει για να αντιμετωπίσει τον αντίπαλο. Επίσης, κάποιες άλλες αποφάσεις, απλώς αναιρούν εκ των πραγμάτων οποιαδήποτε προσπάθεια δικαιολογίας της ολιγωρίας με το επιχείρημα της ομοιοτυπίας. Με δύο λόγια, η ομοιοτυπία ούτε εδώ απασχόλησε κανέναν, και στο όνομά της υποβαθμίζεται και η μαχητική ικανότητα της Π.Α.
Αρχίζοντας από τα βλήματα ΑΙΜ-7, όλο αντιλαμβάνονται ότι είναι ένα παλιό και σχετικά αναξιόπιστο όπλο. Κατόπιν τούτου, η απόφαση της Π.Α. να μην περιλάβει προβλέψεις χρήσης αυτού ούτε επί των F-16 (όπου είναι πιστοποιημένο) ούτε από τα εκσυγχρονισμένα F-4E PI-2000 (σε αντίθεση με το αντίστοιχο τουρκικό πρόγραμμα) αλλά μόνο στα -υπό απόσυρση πλέον- F-4E SRA, φαίνεται δικαιολογημένη. Και όμως, καθώς σε έναν πόλεμο όλοι οι στόχοι αέρος δεν είναι υποχρεωτικά μεγάλων επιδόσεων, αλλά και ταπεινότεροι, όπως μεταγωγικά (που έκαστο αξίζει σε δολάρια όσο δύο F-16 τουλάχιστον, ενώ έχει και πολυμελές πλήρωμα) είναι άδικο να μην υφίσταται ένα όπλο μικρής αξίας και υπερεπαρκών επιδόσεων γι’ αυτό το ρόλο, το οποίο δεν κοστίζει... τίποτα, αφού είναι ήδη σε υπηρεσία. Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούνται σύγχρονα βλήματα για άλλους, περισσότερο απαιτητικούς στόχους.
Μιλώντας για σύγχρονα βλήματα κανείς, αυτόματα σκέφτεται τον ΑΙΜ-120. Η Π.Α. άργησε πολύ να δεχθεί την ανάγκη ύπαρξης νέων όπλων μέσου βεληνεκούς, πέραν αυτών της εγγύς αερομαχίας, και τα πρώτα 40 F-16 Block 30 δεν έγινε αρχικά καμία προσπάθεια να εξοπλιστούν με ένα βλήμα μέσου βεληνεκούς (το οποίο, με τη νοοτροπία της τότε κυβέρνησης θα μπορούσε, λόγω εμβέλειας, να θεωρηθεί και επιθετικό!).
Με μεγάλη καθυστέρηση το βλήμα εισήχθη στην Π.Α. (240 ΑΙΜ-120Β) αρχικά για να εξοπλίσει τη δεύτερη παρτίδα αεροσκαφών (Block 50), ενώ είναι γνωστό ότι το χρησιμοποιούν τόσο τα Typhoon, που είναι εξαρχής πιστοποιημένα στο όπλο (αν φυσικά επιλεγούν), όσο και τα εκσυγχρονισμένα F-4E ΡΙ2000. Η τερματική κίνηση σε αυτήν την περίπτωση είναι η πιστοποίησή τους και στα F-16 Block 30, που υποτίθεται ότι εκ κατασκευής μπορούσαν να φέρουν το βλήμα, άσχετα αν εκείνη την εποχή δεν ήταν ακόμη έτοιμο (και δεν ενδιέφερε την Π.Α.). Η αλήθεια είναι ότι έχει ανακοινωθεί στο παρελθόν η πρόθεση της Π.Α. για τις κατάλληλες μετατροπές, όμως -και αυτό- το θέμα παραμένει αδιευκρίνιστο, παρά το ότι πρόκειται για σχετικά απλή κίνηση που αξιοποιεί πλήρως το υπάρχον οπλοστάσιο, αλλά και ένα αεροσκάφος που θα έχει για βασική του αποστολή την αναχαίτιση. Η εκδήλωση ενδιαφέροντος της Π.Α. το 2000 για 560 ακόμη βλήματα ΑΙΜ-120 φτάνει το ολικό νούμερο στα 700, σαφώς μία υπερβολή όταν κάποιος μιλά για ένα τόσο ακριβό βλήμα, που, εκτός των άλλων, ταχύτατα πρόκειται να αντικατασταθεί από νέα βλήματα ή έστω από προηγμένα μοντέλα του ιδίου. Πράγματι, μετά την τεράστια καθυστέρηση σε εποχή που οι παραγγελίες του ΑΙΜ-120 ήταν σημαντικές και μονόδρομος, με αποτέλεσμα απώλεια της αεροπορικής υπεροχής, η Π.Α. παραδόξως παραγγέλνει μαζικά το βλήμα σε εποχή που εμφανίζονται δυναμικά εναλλακτικές λύσεις στη διεθνή αγορά. Ακόμη περισσότερο περίεργο γίνεται το ότι χρησιμοποιείται το επιχείρημα του πρώτου φόρτου για να δικαιολογηθεί ο αριθμός αυτός. Το επιχείρημα αυτό υπαγορεύει επαρκή βλήματα για πλήρη φόρτωση άπαξ όλων των αεροσκαφών που είναι συμβατά με αυτά, τα οποία υπολογίζονται σε 170 περίπου (χωρίς τα Typhoon).
Το περίεργο είναι όχι μόνο ότι δεν θεωρείται πολύ πιθανό όλα τα πιστοποιημένα αεροσκάφη να εξορμήσουν διά μιας με πλήρες φορτίο ΑΙΜ-120 , αλλά επίσης η μαζική ελληνική παραγγελία δόθηκε δύο μέρες προτού ανακοινωθεί η -πρόθεση των ΗΠΑ να επιτρέψουν την εξαγωγή του ΑΙΜ-120C5 με βελτιωμένη κεφαλή (πιθανώς διευθυνόμενης εκτόνωσης) και μακρύτερο πυραυλοκινητήρα κατά 5' χωρίς μεγαλύτερο ολικό μήκος βλήματος. Αυτό επιτυγχάνεται με τη μείωση του τμήματος ενεργοποίησης πτερυγίων, χάρη στα μικρότερα πτερύγια της έκδοσης ΑΙΜ-120C, που αρχικά μεν είχε αναπτυχθεί για εσωτερική μεταφορά σε προηγμένα μαχητικά, αλλά έχει μία σειρά πλεονεκτημάτων, όπως η μικρότερη οπισθέλκουσα και η προαναφερθείσα απελευθέρωση χώρου. Η ελληνική παραγγελία αφορούσε έκδοση -Β ή C4 στην καλύτερη περίπτωση και είχε τα γνωστά αντισταθμιστικά (μηδενικά), αλλά τελικά τοπράγμα εξορθολογίστηκε με την απόκτηση 150 AIM-120C5 σε δύο παρτίδες.
Μιλώντας για απαιτητικούς στόχους, σε αυτούς πρέπει να περιληφθούν πολλαπλασιαστές ισχύος, όπως ιπτάμενα τάνκερ και ΑΣΕΠΕ, που αν και αργοί και δυσκίνητοι στόχοι, έχουν πάντα ισχυρή συνοδεία. Το βλήμα Super 530D (αποκτήθηκαν 82), με την τεράστια ταχύτητα και την εξαιρετική κινηματική επίδοση είναι ένα εξαιρετικό όπλο, καθώς οι δυνατότητες παρεμβολών πάντα είναι μικρότερες σε ημιενεργά βλήματα σε σχέση με τα ενεργού καθοδήγησης (λόγω της ισχύος εκπομπής του ραντάρ ενός αεροσκάφους σε σχέση με αυτό ενός βλήματος). Ποιος ο λόγος να μην είναι πιστοποιημένα σε αυτό και τα νέα Mirtage-2000-5 Mk2 για αυτές ακριβώς τις αποστολές;
Φτάνουμε στα βλήματα MICA. Πρόκειται για αξιόλογο όπλο, του οποίου η απόκτηση (300 μονάδες) όμως υπήρξε μείζον πλήγμα για την τυποποίηση. Παρ' όλα αυτά, είναι απορίας άξιο γιατί, αφού είναι άγνωστο στους Τούρκους, δεν εφοδιάζονται με αυτό και τα μοντέλα του F-16 που μπορούν να το χρησιμοποιήσουν.
Λέγεται ότι τα F-16A Block 20 της Ταϊβάν, που έχουν ηλεκτρονικά περίπου του επιπέδου του F-16C Block 50, χρησιμοποιούν αυτό το βλήμα, καθόσον μέχρι πρόσφατα οι Αμερικανοί δεν αποδέσμευαν τα ΑΙΜ-120 και το αεροσκάφος περιοριζόταν στα ΑΙΜ-9 και τα ΑΙΜ-7, για τα οποία είναι πιστοποιημένο. Το γαλλικό βλήμα χρησιμοποιείται από τα Mirage-2000-5 της χώρας και, κατά τα φαινόμενα, σε μια εξαιρετική κίνηση πλήρους αξιοποίησης των υπαρχόντων μέσων και επαύξησης των δυνατοτήτων τους, οι Ταϊβανέζοι το πιστοποίησαν και στα F-16. Η κίνηση ίσως να είναι το πραγματικό αίτιο για τη μετέπειτα αμερικανική απόφαση να αποδεσμευτεί ο ΑΙΜ-120 για τη χώρα αυτή, αφού ουσιαστικά η απαγόρευσή του έχει παρακαμφθεί και το μοναδικό αποτέλεσμα είναι απώλεια εσόδων για αμερικανικές εταιρείες. Επιπλέον, απώλεια εσόδων προβλέπεται φυσικά αν η πατέντα κυκλοφορήσει, με το πρόσθετο μειονέκτημα της αχρήστευσης ενός αμερικανικού εργαλείου εκβιασμού, που έχουμε δει σε δράση σε Αίγυπτο, ΗΑΕ και Σ. Αραβία.
Το σημαντικότερο όμως θέμα είναι το επόμενο μαχητικό. Ένα αεροσκάφος που θα προσδώσει, για 5-10 χρόνια, αναμφισβήτητη ποιοτική υπεροχή στην ελληνική Π.Α., εξαρτάται σαφώς, όπως κάθε μαχητικό από τα όπλα του.
Το μεν Typhoon είναι πιστοποιημένο εξαρχής στο ΑΙΜ-120, αλλά το ίδιο όπλο, με την ίδια ακριβώς εμβέλεια φέρουν και τα υπεράριθμα F-16 του αντιπάλου. Επομένως, δεν υφίσταται καμία δυνατότητα υπεροχής με το συγκεκριμένο βλήμα, τουλάχιστον όχι στην πρόκληση μεγάλου ρυθμού απωλειών στον αντίπαλο (αντίθετα, ακόμη και έτσι υπάρχει περιθώριο υπεροχής στην μείωση του ρυθμού φίλιων απωλειών λόγω των ανώτερων ηλεκτρονικών του). Σε εγγύς αερομαχία, το αεροσκάφος έχει μερικά σημεία υπεροχής έναντι του F-16 (ιδίως σε μεγάλα ύψη), αλλά και μερικά σημεία υστέρησης (ιδίως σε μικρά ύψη), όπως το μεγάλο μέγεθος -που συνεπάγεται μεγάλο στόχο- και ο σχεδιασμός του για αερομαχίες μακρόθεν. Επομένως, και αν ακόμη εισαχθεί σκοπευτικό επί κράνους συζευγμένο με το βλήμα IRIS-T, το πλεονέκτημα θα εξισορροπείται από το ΑΙΜ-9Χ με αντίστοιχο σκοπευτικό από τα τουρκικά αεροσκάφη, που θα υπερέχουν αριθμητικά.
Πρόγραμμα Meteor
Η μοναδική λύση για το θέμα είναι η άμεση συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα Meteor. Πρόκειται για ένα προηγμένο βλήμα με πολύ αυξημένες κινηματικές επιδόσεις, χάρη σε αυλωθούμενο σύστημα πρόωσης.
Οι ¶γγλοι πρώτοι αντελήφθησαν ότι τα υπάρχοντα και σχεδιαζόμενα βλήματα μέσης εμβέλειας της δεκαετίας του ‘90 δεν αξιοποιούσαν πλήρως τις δυνατότητες των ηλεκτρονικών των αεροσκαφών, ιδίως λόγω μικρών κινηματικών επιδόσεων (και εξαιτίας της αμερικανικής προσέγγισης στο θέμα), και μαζί με τους Σουηδούς αρχικά και τους Γάλλους μετά άρχισαν μια προσπάθεια για νέο και ικανότερο βλήμα.
Τελικά, εξέδωσαν μόνοι τους μια προδιαγραφή, για την οποία ανταγωνίστηκαν δύο κοινοπραξίες: Στη μία μετείχαν όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές χώρες (πλην Ελλάδας, Βελγίου κ.τ.λ., αλλά με τη συμμετοχή και της Γαλλίας ακόμη), με το βλήμα Meteor, ενώ η άλλη ομάδα, στρεφόταν πέριξ της Raytheon που προσπαθούσε να προωθήσει προηγμένα μοντέλα του AMRAAM, καθυστερώντας όμως την είσοδο σε υπηρεσία του αυλωθούμενου όπλου, ώστε η αμερικανική κυριαρχία να επεκταθεί (οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν μυστικά από το 1991 αυλωθούμενο ΑΙΜ-120).
Το αμερικανικό σύμπλεγμα προσέφερε εξαιρετικούς όρους στη Βρετανία, όσον αφορά συμμετοχή και θέσεις εργασίας, ενώ ακούγονται πολλά πράγματα για αποδοχή και των υπολοίπων ευρωπαϊκών κρατών στη συνεργασία.
Από την άλλη μεριά, οι Γερμανοί, αν και μια εταιρεία συνεργάζεται με την αγγλοσαξονική αμιγώς ομάδα, δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για τέτοια περίπτωση και σαφώς δεν θα δεσμεύονταν από τη Βρετανική επιλογή - όπως μέχρι πρότινος διατείνοντο, χάριν ενιαίας αγοράς βλήματος μεγάλου βεληνεκούς- παρά μόνον αν οι Βρετανοί επέλεγαν το Meteor. Το ίδιο ισχύει και για τους Γάλλους, που θεωρούν το όπλο τον άριστο διάδοχο –ή συμπλήρωμα-του MICA, ο οποίος δεν θεωρείται ότι έχει περιθώρια περαιτέρω εξέλιξης. Κατόπιν τούτου το πρόγραμμα ήταν εξασφαλισμένο και μετά την επιλογή του από τους Βρετανούς, η Ελλάδα θα έπρεπε να μετάσχει, καθώς θα αποδώσει όχι μόνο τεχνολογικά και οικονομικά οφέλη (η συνδυασμένη γαλλογερμανοϊταλοϊσπανοσουηδική αγορά είναι τεράστια) αλλά και το όπλο που θα αξιοποιήσει την τεράστια επένδυση που γίνεται στο νέο μαχητικό και την τεχνολογική πρωτοπορία που δίνει η χρήση του στο Αιγαίο. Επιπλέον, αφού και οι Γάλλοι θεωρούν το όπλο ως αντικαταστάτη του MICA, θα το τοποθετήσουν στο Rafale και πιθανόν στο Mirage-2000-5 (ενώ ίσως να χρησιμοποιηθεί και από F-16 σύμφωνα με τα ανωτέρω). Με τον τρόπο αυτό ούτε η τυποποίηση θα υποφέρει, όπως γίνεται σήμερα, ούτε θα υποβαθμίζεται το πολεμικό δυναμικό πανάκριβων αεροσκαφών και της Π.Α. κατ ' επέκτασιν.
Φυσικά, για λιγότερο απαιτητικούς στόχους, όπως αναβαθμισμένα τουρκικά F-4, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τότε από τα μεν Rafale, Mirage-2000-5 (και από κάποια F-16;) οι MICA από τα δε F-4E PI-2000, F-16 αλλά και Typhoon (αν επιλεγούν) οι AMRAAM.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
